Thursday 10 March 2011

गुणवाचक / Epithets

याचे तीन प्रकार आहेत.

  1. नाम+धातूसाधित विशेषण /कृदन्त 
  2. नाम+विशेषण 
  3. नाम+नाम


  • नाम+धातूसाधित विशेषण /कृदन्त
दिल आजार - हृदय पिळवटणारे
गुल अफ़्शान - फूल चिरडणारे



  • नाम+विशेषण

शिरीन गार - गोड आवाजाचा
खुश अलहान - सदवर्तन



  • नाम+नाम

परी रुई - परीचे मुख असणारी
शीर(शेर)दिल - सिंह हृदयी


याशिवाय उपपद + नाम अशीही गुणवाचके आहेत


हम म्हणजे सह, एकत्र, 


हमखाना - एकाच घरात राहणारे
हम सोहबत - सोबती
हम दम - एकत्र श्वास घेणारे
हम दर्द - एकच वेदना भोगणारे
हम मकतब - एकाच शाळेत जाणारे
हम राज - एकच गुपीत असणारे
हम बिस्तर - एकाच बिछान्यात झोपणारे


ना, कम, बे कमतरता दाखवतात,


नाअ(उ)मीद - निराश
बेअमान - निर्दयी
कमबहा - कमी किमतीचा



  • ना - नाही
  • बे -शिवाय
  • कम - थोडे

नादान - अज्ञानी
नामर्द - पुरुष नसलेला
नापाक - अपवित्र

बेखेरद - संवेदनाशून्य
बे तमीज - भेदभाव न करता
बे मसरफ़ - उपयोगशून्य
बे दीन - अधार्मिक
बे बाक - निष्काळजी

कम तजरबा - कमी अनुभवी
कम बुहा - कमी किमती
कम रीश - पातळ दाढीचा



  • मालकीदर्शक झू, साहब, अमल +नाम

झूजलाल - राजेशाही
अहल हकमत - चातुर्याने
साहब जमाल - सुंदर



  • नाम+वैपुल्य दर्शक सार, किन, मन्द, नाक, वार, वर

शर्म सार - लाजलेला
दानशमन्द -विद्वान
गमगीन - दुःखपूर्ण
जहरनाक - विषारी
जान वर - जीव असलेला



  • नाम + इन

जर इन - सोनेरी
सीम इन - चन्देरी
जमरदीन - पाचूचा बनवलेला

  • समानता दाखवणारा नाम+ सा, असा, वश
अंबर आसा - अ‍ॅंबर सारखा 
माह वश - चंद्रा सारखा
सहरसा - जादूसारखा



  • रंग नाम + फ़ाम, गोन

गुलफ़ाम - गुलाबाच्या रंगाचा